غار کرفتو، تاریخ ایران باستان در دل زاگرس

در جاده کوهستانی و پیچ در پیچ، وقتی آخرین پیچ را پشت سر می‌گذارید، ناگهان با نمایی شگفت آور از صخره ای عظیم مواجه می‌شوید که درون آن غاری باستانی پنهان شده است. غار کرفتو در مرز کردستان با آذربایجان غربی، محدوده شهرستان دیواندره در دل طبیعتی بی انتها منتظر شماست.

غار کرفتو کجاست؟

دو مسیر دسترسی به کرفتو وجود دارد که بسته به شهر مبدأ حرکت خود می‌توانید آدرس مناسب را انتخاب کنید. موقعیت جغرافیایی و محل غار بر روی نقشه گوگل در زیر مشخص شده است و از همینجا می‌توانید با کلیک بر روی directions مسیریابی هم بکنید.

راه دسترسی شماره یک: در مسیر دیواندره به سقز و پس از طی حدود ۴۰ کیلومتر، پیش از رسیدن به تیلکوه، تابلوی غار کرفتو در سمت راست جاده شما را وارد جاده تکاب می‌کند. از اینجا تا غار ۲۳ کیلومتر راه آسفالته پیش رو دارید. در قسمت‌هایی از این مسیر با رودخانه زرینه رود همراه می‌شوید.

راه دسترسی شماره دو: پس از بازدید مجموعه جهانی تخت سلیمان و زندان دیو، خود را به تکاب برسانید. غار کرفتو در حدود ۴۵ کیلومتری تکاب و در مسیر سقز واقع شده است. از تکاب یک جاده آسفالته به سمت کرفتو وجود می‌رود.

اتاق های دستکند بر بلندای کوه های صعب العبور کردستان

غار تاریخی کرفتو در دل صخره‌ای عظیم و با ارتفاع تقریبی ۲۵ تا ۳۰ متری از سطح زمین از دوران پیش از تاریخ، محل اسکان ایرانیان باستان بوده است!

 این غار در دل کوهی صخره ای شکل گرفته و از چهار طبقه تشکیل شده است.

کرفتو یک غار طبیعی است اما از آن جایی که در دوره‌های مختلف تاریخی محل سکونت انسان‌ها بوده، به یکی از مهم ترین غارهای دست‌ساز ایران تبدیل شده است.

 مطالعات باستان‌شناسان نشان می‌دهد که کرفتو از دوران پیش از تاریخ تا دوره پارتیان، ساسانیان و ایلخانان محل سکونت بوده است…

در بالای سردر ورودی یکی از اتاق های طبقه سوم، کتیبه‌ای به خط یونانی وجود دارد بر روی آن نوشته شده است: «این خانه هراکلس است، هر کس در آن وارد شود در امان است.» هراکلس همان هرکول بوده.  وجود این کتیبه باعث گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر سکونت موقت سلوکیان بعد از اسکندر مقدونی در غار کرفتو شده است.

موقعیت استراتژیک غار و تسلط بر منطقه

بخش دست‌ساز غار که معماری صخره‌ای دارد دارای راهروها و اتاق‌های متعدد و تودرتو است که در ابعاد ویژه‌ای تعبیه شده‌اند.

بخشی از اتاق‌ها نورگیر و پنجره دارند و در جلوی اتاق‌های طبقات مختلف، بالکن‌های سنگی طبیعی شکل گرفته است که نمایی فوق‌العاده زیبا به دره‌ها و کوه‌های اطراف دارد.

کاربری این قسمت از غار شبیه به قلعه های نظامی است که احتمالا از آن برای نگهبانی و آمد و شد به منطقه استفاده می‌کرده‌اند! در برخی منابع از این غار با نام دژ کرفتو یاد شده است.

دهانه ورودی غار اکنون در ارتفاع ۲۰ متری از سطح زمین دیده می شود اما دهانه اصلی در پای کوه بوده که به جهت دشواری ورود و خروج، اکنون مسدود شده است.

تخریب غار با یادگاری نویسی وسیع – وندالیسم

یادگاری نویسی های فراوان و حتی جدید بر روی دیواره های غار کرفتو، بسیار آزاردهنده و باعث تاسف است. آیا می دانید آن چه که با اسپری رنگ و مانند آن بر روی سنگ و دیوار حک می‌شود، هیچ گونه حلالی ندارد و باعث از بین رفتن آن جاذبه گردشگری ارزشمند برای همیشه می‌شود؟

روبروی غار کرفتو، بر بلندای کوه نماد سنگی شبیه به سر سه انسان دیده می شود که به سه دخترون معروف است و داستانی جالب دارد. خلاصه اش اینه که این سه دختر عاشق پسری در کوه مجاور شده و به همین دلیل سنگ شده اند!!!

مسیر بازدید گردشگران داخل غار کرفتو

برای رسیدن به دهانه ورودی، باید از پله ها بالا رفته و در مسیر بازدید قرار گیرید. مسیر بازدید بهسازی شده است و می‌توان بخش‌های اصلی را بازدید نمود.

درون بیشتر راهروها و دالان های طبیعی و دست‌ساز غار برق‌کشی شده است و نور مناسب برای بازدید وجود دارد.

نکته جالب در مورد کرفتو این است که غار هنوز به صورت کامل شناسایی نشده و نقشه کامل آن به دست نیامده است!

ارتفاع کرفتو از سطح دریای آزاد بیش از ۲۰۰۰ متر است و این غار به شماره ۳۳۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

اگر به بازدید کرفتو رفتید، می توانید از مجموعه میراث جهانی تخت سلیمان، زندان دیو، آبشار برنجه، جاذبه طبیعی چمن متحرک و تپه باستانی زیویه که در فاصله کمی از غار واقع شده اند بازدید نمایید.