گذر تاریخ بر برج گذرخانی فیروزکوه

جاذبه‌های گردشگری فیروزکوه و روستاهای اطراف، آنقدر زیاد و جذاب است که می‌توانید چندین سفر یک روزه برای آن برنامه‌ریزی کنید. جاذبه‌های طبیعی، تاریخی، مسیر راه آهن تهران شمال و مسیرهای پیمایشی که شما را راضی می‌کند. برج آرامگاهی گذرخانی در نزدیکی روستای گذرخانی یکی از این جاذبه های تاریخی در محدوده شهرستان فیروزکوه است.

برج گذرخانی کجاست؟

برای رسیدن به مجموعه برج‌های گذرخانی باید از تهران وارد جاده فیروزکوه شده و نرسیده به این شهر، با رسیدن به سیدآباد از جاده اصلی خارج شوید. یک تابلوی بزرگ در خروجی سیدآباد وجود دارد که شما را به سمت سیمین دشت هدایت می‌کند.

روستای مشهد فیروزکوه، کلاک، حصاربن و محمودآباد در این مسیر قرار دارند. برای بازدید از غار معروف رودافشان نیز از همین مسیر باید استفاده کنید.

نرسیده به سیمین دشت، به سه راهی زرین دشت می‌رسید که باید مسیر را به سمت چپ خود و در جهت روستای خرم دشت ادامه دهید. همانطور که از اسامی آبادی‌های منطقه مشخص است، شما در میان دشت سرسبز و حاصلخیزی هستید. در عین حال زرین دشت و سیمین دشت یکی از زیباترین مناظر زمین شناسی ایران را پیش چشم شما به نمایش می‌گذارد.

سه برج یادبود در سیمین دشت فیروزکوه

برج‌های گذرخانی از سه برج با فاصله حدود یکصدمتری از یکدیگر ساخته شده‌اند. بر اساس مسیر ذکر شده ابتدا به برج جنوبی می‌رسید که تنها پی و پایه آن باقی مانده است و با وجود مرمت، تنها نشانه‌های کوچکی از یک برج قدیمی دارد.

برج میانی که از کنار جاه به خوبی مشخص است، یک برج سنگی بر روی تپه‌ای بلند است. درون برج گذرخانی طاق‌نماهای هنرمندانه‌ای تعبیه شده است که در گرادگرد آن به چشم می‌خورد.

در حال حاضر گنبد اصلی برج میانی تخریب شده است و از دور شبیه به یک مناره یا میل قطور به نظر می‌رسد. برج میانی گذرخانی تسلط خوبی بر روی بخشی از سیمین دشت دارد و از کنار آن، برج شمالی هم دیده می‌شود.

برج‌های گذرخانی بخشی از محوطه باستانی کیابک فیروزکوه هستند که علاوه بر اون‌ها، برج مزداران Mazdaran هم در نزدیکی روستایی به همین نام وجود دارد. جنس این برج‌ها از سنگ و ساروج است. وجود لاشه سنگ‌هایی که در سیمین دشت و کنار رودخانه حبله رود به وفور وجود داشته، کار تهیه مصالح اولیه بنا را راحت کرده بودند.

قدمت برج‌های سنگی گذرخانی ثبت ملی شده‌اند و در پرونده ثبتی میراث فرهنگی، قدمت آن‌ها را به قرن پنجم یا نهایتا ششم هجری نسبت داده‌اند.

برج شمالی در میان یک باغ شخصی محصور شده است و به نسبت دو برج دیگر، از نظر ظاهری کامل‌تر است.

اما متاسفانه داخل این برج به محلی برای انبار وسایل تبدیل شده است و دیوار و گچ‌کاری‌ها پر از یادگاری و آسیب‌های فیزیکی است.

در گشت و گذاری که زرین دشت و سیمین دشت خواهید داشت یا زمانی که می‌خواهید به سمت غار رودافشان یا دریاچه آهنک بروید، این برج در نزدیکی مسیر شماست که ارزش دیدن هم دارد.

برج گذرخانی محل دفن چه کسی بوده؟

با وجود این که این اثر به ثبت ملی رسیده است، اطلاعاتی موثقی در رابطه با فرد یا افرادی که در این بنای آرامگاهی دفن شده‌اند وجود ندارد.