قلعه مک شور

وقتی از یک بیابون برهوت رد می‌شی و هیچ آب و آبادی در راه نیست، معمولا انتظار دیدن یک بنای متفاوت و خاص رو ندارید! ما هم نداشتیم! نه تنها دیدنش، بلکه شنیدن اسمش برامون جالب بود: قلعه مک شور!

قلعه مک شور کجاست؟

آدرس خراسان جنوبی است و حاشیه پناهگاه حیات وحش نایبندان! باید از طبس خود را به روستای پلکانی و کویری نایبند می‌رساندیم. تا اینجا جاده آسفالت و قابل قبول است اما برای دیدن مک‌شور باید ۲۰ کیلومتر جاده خاکی نه‌چندان هموار را به سمت روستای علی‌آباد و سرمحیط‌بانی نایبندان به پیش می‌رفتیم.

در توری که برای بازدید از روستای پلکانی نایبند داشتیم به صورت اتفاقی از وجود این بنا مطلع شدم و در روز پایانی سفر به دیدن آن رفتیم. قلعه مُکِ شور بنایی کوچک اما زیبا و شگفت‌انگیز که در غربت و گم‌نامی به سر می‌برد. دیواره بیرونی ساختمان سالم است و به نظر می‌آید بازسازی شده باشد.

معماری مک‌شور به نحوی است که از داخل قلعه اشراف کامل به اطراف خواهید داشت و امکان شلیک یا پرتاب تیر از کمان(!) به بیرون وجود دارد. از طرفی از بیرون، داخل قلعه دیده نمی‌شود. از اینجا هرچقدر چشم تیز کردم که جنگل عراقی یا نشانی از اون ببینم بی‌فایده بود چرا که یکی دو تا آبادی سر راهمون هستند.

بعد از دیدن این قلعه، مسیر را از جاده قدیمی نایبند به سمت دیهوک ادامه می‌دهیم و از جاذبه‌های زمین‌شناسی متعدد آن شگفت‌زده می‌شویم.

وجه تسمیه مک شور چیست؟

مُک از مُغ به معنی درخت خرما می‌آید. در کنار قلعه و در پایین آن چشمه‌ای وجود دارد که آب آن شور است و نخلستان کوچکی را درست کرده است. این منطقه را به همین دلیل مک‌شور می‌گویند و به درخت خرمای واقع در کنار چشمه آب شور اشاره دارد.

متاسفانه اهالی و بومیان و منابعی که جستجو کردم هیچ اطلاع موثقی از قدمت این قلعه ندارد. به نظرم فرم قلعه شبیه به قلعه‌های دیار بلوچستان است و احتمال دارد هم دوره آن‌ها باشد.