آبشار تنگ تامرادی

۹ آبشار پرآب و خوش‌رنگ که نیمی از اون رو همه می‌تونن ببینن! تنگه تامرادی یکی از تنگه‌های پرآب زاگرس محسوب میشه که هم مناظر جذابی رو برای گردشگران عادی داره و هم هیجان زیادی برای سنگ‌نوردان و آبشارنوردان ماجراجو!

تنگ تامرادی میزبان جنگل‌های بلوط و سنجاب ایرانی

استان کوچک کهگیلویه و بویراحمد دو بخش گرمسیری و سردسیری دارد. بخش سردسیری به دلیل قرارگرفتن قله‌های کوهستان دنا در آن، بیشتر مورد توجه قرار گرفته و بخش گرمسیری، کمتر شناخته شده است.

جاده از میانِ دشت هموار به سوی گردنه‌های کوهستانی می‌رود. در فصل بهار دو طرف جاده پر است از گیاهی به نام جاشیر که ظاهری شبیه به شوید دارد و با تابش نور خورشید صبحگاهی به آن، جلوه‌ای زیبا می‌گیرد.

از اینجا به بعد جاده پر پیچ و خم می‌شود و از میان جنگل بلوط عبور می‌کند. صبح زود است و درختان بلوط زیادی در مسیر وجود دارند. چشم‌ها را برای دیدن سنجاب ایرانی تیز می‌کنیم و بالاخره موفق به دیدنش می‌شویم.

کم کم ارتفاع بیشتری می‌گیریم و در پایین‌دست، دره‌ها و تنگ‌های بیشتری نمایان می‌شود. ناهمواری‌های کوهستان و دیواره‌های بلند و دره‌های عمیق بر زیبایی مسیر افزوده است.

فلایتیو، سایت فروش بلیط هواپیما حامی انتشار این سفرنامه است.

سرانجام جاده به میان تنگ و محل عبور آب می‌رسد. اینجا همانجایی است که باید از ماشین جدا شد و به سمت آبشارهای بالادست تنگ تامرادی رفت.

تنگ تامرادی کجاست؟

تنگ تامرادی در ۴۵ کیلومتری جنوب غربی یاسوج واقع شده است. از یاسوج به سمت بابامیدان حرکت می‌کنیم که به نام جاده بوشهر یا گچساران هم شناخته می‌شود. با گذشت ۲۵ کیلومتر از یاسوج به سه راهی سپیدار می‌رسیم و در جهت تابلوی روستای سپیدار، از جاده بابامیدان خارج می‌شویم. ۱۰ کیلومتر جلوتر سه‌راهی دیگری وجود دارد و تابلوی بزرگی ما را به سمت تنگ تامرادی راهنمایی می‌کند.

برنامه یک روزه طبیعت‌گردی پیشنهادی از شیراز

اگر در شیراز هستید، یکی از برنامه‌های یک‌روزه بسیار جذاب به خصوص در فصول گرم سال، همین آبشارهای تنگ تامرادی است. دسترسی به تنگ تامرادی از شیراز حدود ۳ ساعت زمان نیاز می‌برد.

تنگ تامرادی چند آبشار دارد؟

جاده پیچ در پیچ کوهستانی تنگ تامرادی، ما را به پایین‌ترین قسمت آبشارها می‌رساند. در این قسمت از تنگه، امکانات تفرجگاهی اولیه مانند سکوهای سیمانی کنار رودخانه، سرویس بهداشتی و سوپر مارکت برای گردشگران وجود دارد.

۵ آبشار درون تنگ تامرادی برای عموم قابل بازدید است اما برای بازدید ۴ آبشار بالاتر، نیاز به تجهیزات فنی سنگ‌نوردی است. گروه‌های کوهنوردی و طبیعت‌گردی برنامه فرود از آبشارها و پیمایش تنگ تامرادی را از بالاترین قسمت تنگه برگزار می‌کنند. برای این منظور، باید از طریق یک جاده خاکی و پرشیب، خود را به بالای تنگ برسانند.

گزارش بازدید از آبشارها تنگ تامرادی

بعد از پارک ماشین، قدم‌زنان جاده را به سمت پایین می‌رویم و خیلی اتفاقی آبشاری با ارتفاع حدود ۵۰ متر را در کنار جاده می‌بینیم. معمولا همه به سمت بالا می‌روند و این آبشار بلند را نمی‌بینند.

مسیر دسترسی به آبشارها بهسازی شده است و از همان ابتدا، از طریق پله های سنگی به آبشارهای بعدی می‌رسیم. دومین آبشار، همان ابتدای مسیر و در فاصله کمی از جاده است. آب در میان اشکفتی وسیع از بالای سنگ‌ها وارد حوضچه‌ای بزرگ می‌شود.

با جدا شدن از مسیر اصلی آب، به اشکفت بزرگی می‌رسیم که آشیانه پرستوهاست. هزاران پرستو در صدها لانه‌ای که هنرمندانه درست کرده‌اند، غوغایی در این اشکفت برپا کرده‌اند. دقایقی این رفت و آمد پرشور پرستوها را به تماشا می‌نشینیم.

آبشار سوم در پشت سنگ بزرگی مخفی شده است. دسترسی به این آبشار کمی دشوار است و باید با احتیاط انجام شود. حوضچه لاجوردی و عمیق پای این آبشار، آن را متفاوت از بقیه کرده است.

آبشار چهارم خیلی بلند نیست و در مقایسه با دیگر آبشارها حرفی برای گفتن ندارد! از اینجا به بعد قسمت‌هایی را باید از درون آب عبور کنیم و هر چه پیشتر می‌رویم حجم آب بیشتر می‌شود.

برنامه فرود از آبشارهای تنگ تامرادی

به آبشار پنجم می‌رسیم که حجم آب بسیار بالاست. آب با خروش زیاد از میان سنگ‌ها به پایین می‌جهد و غوغایی به پا کرده که صدا به صدا نمی‌رسد. یک گروه دره‌نوردی از شیراز در حال فرود از این آبشار هستند و جلوه‌ای متفاوت به آبشار داده‌اند. ادامه مسیر بعد از آبشار پنجم بدون ابزار فنی و تجهیزات سنگ‌نوردی ممکن نیست و این آخرین آبشاری است که می‌توانیم ببینیم.

دره‌نوردان می‌گویند که ۴ آبشار بلند و چندین آبشار کوچک را تا به اینجا فرود آمده‌اند و با یک حساب و کتاب ساده به مجموع ۹ آبشار در تنگ تامرادی می‌رسیم.

بهترین فصل بازدید از آبشارهای تنگ تامرادی

تنگ تامرادی در بخش گرمسیری استان کهگیلویه و بویراحمد واقع شده است و در نتیجه بهترین آب و هوای این منطقه را در اواخر زمستان و بهار می‌توانید تجربه کنید. در این زمان آب آبشارها بسیار سرد است اما یخ نمی‌زند.

میزان آب آبشارها در بازدیدی که مردادماه ۱۴۰۱ داشتم مرا متعجب کرد. هوای تابستان‌های تنگ تامرادی گرم است اما آب سرد آبشارها و حجم خوب آب شما را خنک می‌کند. اگر در تابستان به بازدید آبشارهای تنگ تامرادی می‌روید، بهتر است طوری برنامه‌ریزی کنید که در اوج گرمای ظهر در منطقه نباشید!

وقایع تاریخی تنگ تامرادی

اولین بار که اسم تنگ تامرادی رو شنیدم دلم می‌خواست رویاپردازی کنم که این اسم مربوط به یک واقعه تاریخی بشه! اون موقع عکس و فیلم زیادی از تنگ وجود نداشت و در نتیجه بیشترِ تصویرسازی‌ها رو خودمون انجام می‌دادیم… وقتی از آخرین پیچ‌های جاده به بالای تنگه می‌رسیم، دلم خواست افسانه‌هایی که در ذهنم شکل گرفته بود رو تکمیل کنم!

تنگ تامرادی، منطقه‌ای تاریخی است که گفته می‌شود آریوبرزن سردار شجاع ایرانی در دوران هخامنشیان با سپاه خود در این محل در مقابل هجوم اسکندر مقدونی مقاومت کرده است. اسکندر مقدونی پس از تصرف شوش و در راه رسیدن به تخت جمشید در فارس، دو راه پیش رو داشت که یکی از آن‌ها از تنگ تامرادی در کهگیلویه و بویراحمد امروزی می‌گذشته است.

درباره محل درگیری آریوبرزن و اسکندر مقدونی، روایت دیگری وجود دارد که آن را به اَرجان و تنگ تَکاب بهبهان در خوزستان نسبت می‌دهد. هر دو روایت می‌تواند درست باشد چرا که هر دو تنگه در مسیر کاخ آپادانا به پرسپولیس قرار گرفته‌اند. با این وجود، هیچ‌کدام از روایت‌ها قطعی نیست و در حد یک گمانه‌زنی باقی مانده است.

از طرفی تنگ تامرادی در زمان پهلوی، محل درگیری ارتش رضاشاه با بویراحمدی ها به فرماندهی کی لهراسب بوده است.

در سفر نوروزی که سال‌ها پیش به بخش گرمسیری کهگیلویه و بویراحمد داشتیم، جاده زیبای بابامیدان، پل تاریخی پریم، تنگ سروک (تنگ سولک)، دو گور دوپا، کوه خامی، جاده باشت به چرام و آبشار کمردوغ یکی از بلندترین آبشارهای ایران را هم دیدیم و از این همه تنوع و جاذبه در این استان کوچک شگفت‌زده شدیم.