باغ و دریاچه عباس آباد بهشهر
تا اون روز حتی یک عکس هم از دریاچه عباسآباد بهشهر ندیده بودم و کاملا بهتزده به ساختمان توی آب نگاه میکردم. میگفتند این بنای شاهعباسی ۴۰۰ساله که اونجا توی آب پابرجا مونده و خراب نشده!
عباس آباد بهشهر، یکی از باغهای ایرانی ثبت یونسکو
باغ عباسآباد بهشهر یکی از نه باغ ایرانی است که سال ۲۰۱۱ میلادی در لیست جهانی آثار تاریخی ارزشمند یونسکو با عنوان «باغ ایرانی» به ثبت رسیده است. وجود دریاچهای وسیع در میان درختان جنگلی در مجاورت این باغ، جذابیت آن را دوچندان کرده است.
طبق معمول تو ماشین خواب بودم که احساس کردم بچهها دارن پیاده میشن. هدف سفرمون دیدن آبشارهای شیرآباد و غار دیو سفید خان ببین بود اما ماشین جای دیگهای توقف کرد!
سرم رو که از پنجرهی وَن آقای بافرانی بیرون آوردم، روبروم یه دریاچه دیدم که دور تا دورش رو درختای جنگلی محاصره کرده بودند و وسط دریاچه هم یه ساختمون تو آب غرق شده بود… یک قایق موتوری خاموش وسط آب با چند تا مسافر توش… دمدمای غروب یک روز زمستانی بود و سکوت عجیبی دریاچه و جنگل اطرافش رو فرا گرفته بود… مه روی دریاچه داشت غلیظتر میشد و من هاج و واج پرسیدم کجاییم؟
دریاچهای بر بلندای جنگل عباسآباد بهشهر
در جنوب شرقی بهشهر، شاه عباس اول بیش از ۴۰۰سال پیش دستور ساخت آببندی را داد تا آب موردنیاز شالیزارهای روستاهای سارو، التپه و شاهکیله را تامین کند. این بند قدیمی، دریاچهای را به وجود آورده که محل تفریح و خوشگذرانی شاه عباس و شاه صفی بوده است و به همین دلیل، بناهایی در اطراف آن ایجاد کردند.
دریاچه عباس آباد کجاست؟
دریاچه عباسآباد در ۱۳کیلومتری جنوب شرقی شهر بهشهر در استان مازندران واقع شده است. دسترسی به دریاچه و کاخ صفوی از بهشهر تا پای دریاچه از طریق مسیر کاملا آسفالته و البته کوهستانی، جنگلی و بسیار زیبایی امکانپذیر است.
جنگل عباسآباد یکی از تفرجگاههای اصلی مردم بهشهر است که به خصوص در روزهای تعطیل حسابی شلوغ میشود. معمولا صبح زود جاده عباسآباد میزبان ورزشکاران بهشهری خوشسلیقه است که برای کوهنوردی، دویدن و دوچرخهسواری راهی آن میشوند.
وجه تسمیه دریاچه عباسآباد بهشهر
همانطور که مشخص است علت نامگذاری دریاچه عباسآباد به شاه عباس و دوران صفویه باز میگردد. سد عباسآباد و کوشکهای ششگانه صفوی مانند کاخ صفیآباد و کاخ همایونتپه بهشهر در زمان صفویان بنا شدند.
نام قدیم بهشهر، اشرف یا اشرفالبلاد بوده و البته پیش از آن نامهایی چون پنجهزار یا پنجاههزار، کلباد، طاحونهسر، هزارجریب، آسیابسر، کبودجامه و خرگوران به این منطقه داده شده است.
اشرف البلاد، شهر پررونق دوران صفوی
بهشهر یکی از شهرهای قدیمی مازندران است که در دوران صفویه توسعه یافت. در آن دوران، این شهر در کنار بندر فرحآباد، مهمترین شهرهای مازندران بودند. رونق و شکوفایی این شهر به زمان شاه عباس اول بازمیگردد که در آن زمان کاخهای ششگانه در آن بنا شد.
یکی از وجه تسمیههای شهر اشرفالبلاد به مادر شاهعباس نسبت داده میشود و نقل است که از آنجایی که اشرفالملوک اهل این منطقه بوده است، نام اشرف را بر آن نهاده است. وجه تسمیه دیگری که در مورد نام قدیم بهشهر یعنی اشرفالبلاد مطرح میشود به معنای نجیبترین شهر است. دلیل آن موقعیت خاص شهر است که در میان جنگل و کوه و دشت مشرف به دریا و خلیج میانکاله در منطقهای کمنظیر و جذاب قرار گرفته است.
اما یک روایت دیگر در مورد نام اشرف وجود دارد که از سفرنامه «رکنالاسفار» نقل میشود. از آنجایی که شاهعباس، بهشهر را مدرنتر و بهروزتر از رقیبش فرحآباد بنا کرد، درباریان برای خوشحالی شاه میگفتند: «هذا اشرف من فرحآباد»
دریاچه مصنوعی و آببند بهشهر
دریاچه عباسآباد در واقع یک دریاچه پشت سد است. دیواره این سد، از سنگ و ساروج ساخته شده که با گذشت زمان، رسوبات آب دریاچه آن را محکمتر کرده است. ارتفاع دیواره بند ۲۰متر، پهنای آن ۷متر و به درازای ۵۰متر برپا شده است.
بنایی استوانهای در دیوارهی سد برای تنظیم آب خروجی دریاچه ساخته شده و نکته جالب اینجاست که همه این موارد تا به امروز سالم باقی مانده و قابل مشاهده است.
در میانهی دریاچه و داخل آب، بنای چهارطاقی ساخته شده است که با پلی چوبی به کاخ اصلی در فضای بیرون دریاچه ارتباط داشته است. طبق نظر دکتر سرفراز که مسولیت کاوش مجموعه عباسآباد بهشهر را بر عهده داشته است، بنای وسط دریاچه چشمه عمارت است مانند آنچه در ایلگلی تبریز یا چشمهعلی دامغان دیده میشود.
همچنین دو برج فشارشکن در کنار دریاچه به چشم میخورد که تقریبا سالم هستند. ارتفاع هر کدام از این برجها ۱۴متر است. در سالهای اخیر، رطوبت روی این برجهای آجری باعث شده که وضعیت خوبی نداشته باشند. تعداد این برجها در گذشته سه عدد بوده که از سرنوشت یکی از آنها خبری در دسترس نیست!
بهترین زمان بازدید دریاچه عباس آباد
در فصلهای مختلف سال که ارتفاع آب دریاچه متغیر است، نمای چهارطاقی در میان دریاچه متفاوت میشود. در فصل سرد، نمای زمستانهی دریاچه عباسآباد به شکلی در میآید که فقط سقف چهارطاقی و گیاهان روییدهشده بر روی آن دیده میشود.
زمستان و بهار، آب تا بلندترین قسمت ساختمان چهارطاقی بالا میآید و فقط سقف بنا دیده میشود. برعکس در فصول خشک سال، آب آنقدر پایین میرود که میتوان با قایق از داخل چهارطاقی عبور کرد!
دریاچه و جنگل عباسآباد در پاییز برگریز، دیدنیتر از همیشه است.
از چشمه عمارت تا کاخ صفیآباد
در دوران صفوی بهشهر، به نوعی پایتخت تابستانی شاه عباس بوده و به همین دلیل عمارتها و باغهای ایرانی زیادی در آن ساخته شده است، ساخته شد. کاخ عمارت، چهارباغ، باغشاه و کاخ صفیآباد از بازماندگان عهد صفویه در بهشهر هستند. اگر از کمربندی بهشهر عبور کرده باشید، حتما کاخ زیبای صفیآباد را بر روی کوههای سرسبز بهشهر دیدهاید.
مجموعه میراث جهانی باغ عباس آباد بهشهر
سایت میراث جهانی عباسآباد بهشهر شامل باغ ایرانی، مسیر سنگفرش، کاخ احتمالی شاه عباس، آسیاب آبی، حمام و بناهای صفوی و احتمالا قاجاری میشود.
دریاچه عباسآباد به عنوان یک تفرجگاه شناختهشده در بهشهر مورد توجه مردم این شهر و گردشگران است. از این رو امکانات مناسبی در اطراف آن چه در روز و چه در شب فراهم است.
قایقرانی با قایقهای پدالی، بوفه، رستورانهای متنوع، سرویس بهداشتی و پارکینگ از جمله امکانات مجموعه عباس آباد است.
از دیگر دیدنیهای بهشهر و اطراف آن میتوان به جنگل هزارجریب، خلیج گرگان و تالاب میانکاله، غار کمربند و غار هوتو، تپه باستانی گوهرتپه، آبشار اسپهاو، آبشار سمبی و آبشار سنگنو اشاره کرد.
@All Photos taken by Mohammad Gaeini
شروع متن عالی بود
تجربه عجیبی بود!
اون کاخ صفی اباد چه قشنگه نمیشه دیدش؟