اسالم به خلخال یا خلخال به اسالم؟

یکی از معروف‌ترین مسیرها در بین کوهنوردان و طبیعت‌گردان قدیمی، برنامه‌ای با عنوان اسالم به خلخال بوده که در واقع پیمایش مسیر خَلخال تا اَسالِم از طریق جاده مالرو و قدیم آن است.

شگفتی طبیعت در مرز اردبیل و گیلان

دریاچه نئور به ییلاق سوباتان، دریاچه سوها به آبشار لاتون و اسالم به خلخال شناخته‌شده‌ترین مسیرهای طبیعت‌گردی هستند که همگی از طبیعت مرز گیلان و اردبیل عبور می‌کنند.

بدون شک این منطقه‌ی صعب‌العبور یکی از زیباترین مناظر طبیعی ایران را دارد. امیدوارم هیچ‌وقت پای زمین‌خواران و راه‌سازان به این مناطق کوهستانی و جنگلی باز نشود.

اسالم کجاست؟ خلخال کجاست؟

اسالم یکی از شهرهای ساحلی غرب استان گیلان است که با شهر رشت ۹۰کیلومتر فاصله دارد. ساحل و جنگل گیسوم در نزدیکی این شهر از شهرت زیادی برخوردارند.

اما این مسیر طبیعت‌گردی از روستای اندبیل در شرق خلخال در استان اردبیل شروع می‌شود و به سمت روستای ناو و نهایتا اسالم در استان گیلان می‌رسد.

چرا اسالم به خلخال را برعکس می‌آیند؟

حتما این سوال برایتان پیش آمده که چرا طبیعت‌گردان این مسیر را اغلب از خلخال به اسالم پیمایش می‌کنند؟

دلیل ساده و مشخص آن، سختی کمتر راه است چرا که در این حالت شما از ارتفاع ۲۱۰۰متری به ارتفاع ۳۳۰متری می‌رسید و این یعنی فرود و نه صعود. هر چند فرود در شیب تند هم چندان کار راحتی نیست!

بهترین زمان اجرای برنامه اسالم به خلخال؟

بازه زمانی مناسب برای پیمایش خلخال به اسالم از اردیبهشت شروع می‌شود و تا نیمه اول پاییز ادامه پیدا می‌کند. البته در فصل تابستان در قسمت جنگلی مسیر باید هوای شرجی شمال را هم تحمل کنید.

ولی بهترین زمان سفر اسالم به خلخال دو زمان مشخص است که بسته به علاقمندی شما باید انتخاب شود. اگر می‌خواهید پاییز رنگارنگ منطقه را ببینید، آبان‌ماه و اگر می‌خواهید میهمان سرسبزی و طراوت و دریای ابر و هوای خوب باشید، خردادماه.

از کوه‌های سردسیر اردبیل تا جنگل‌های شرجی گیلان

طبیعت‌گردی خلخال به اسالم دو نقطه شروع دارد که فقط در نقطه شروع با هم متفاوت هستند و با کمی صعود و عبور از یال کوه به هم می‌رسند. یکی از مسیرها از روستای اندبیل شروع می‌شود و مسیر دیگر از روستای خانقاه.

با توجه به زمانی که در منطقه هستید از محلی‌ها پرس و جو کنید و با توجه به وضعیت بارش روزهای گذشته و لغزندگی مسیر، بهترین مسیر را انتخاب کنید.

شروع حرکت ما از روستای اَندَبیل در نزدیکی خلخال استان اردبیل است، قبل از روستای ناو وارد استان گیلان شده و تا انتها مسیر در این استان ادامه می‌دهیم.

نیمه دوم پاییز است و باد بسیار سرد و وحشتناکی در بالای گردنه ابتدای مسیر می‌وزد که انرژی بسیاری از ما می‌گیرد. البته این نوع آب و هوا در فصل پاییز تو این منطقه کاملا عادی به نظر می‌رسه.

هر چند در طول مسیر روستاها و آبادی‌های زیادی وجود دارد که تا پیش از آغاز سرما در بیشتر آن‌ها زندگی جریان دارد، اما داشتن راهنما در این مسیر یک ضرورت است.

مسافت پیموده شده توسط گروه ما و ثبت‌شده توسط جی‌پی‌اس حدود ۳۱ کیلومتر بود که طی دو روز انجام شد (۲۱کیلومتر روز اول و ۱۰ کیلومتر روز دوم). البته حدود ۳کیلومتر از این مسیر رو نیسان‌سواری کردیم.

کندوهای سنتی عسل درون کنده درختان که عسل طبیعی آن لقمه‌ای ۲۵۰۰تومان (سال ۸۹) برایمان آب خورد اما ارزشش رو داشت.

عبور از منطقه شکارممنوع ناو اسالم گیلان

رفته‌رفته که ارتفاع کم می‌کنیم صدای خروش رودخانه ناو اسالم به گوش می‌رسد. با رسیدن به رودخانه به محدوده منطقه شکارممنوع ناو اسالم گیلان وارد می‌شویم که زیستگاه گونه‌های شاخص حیات وحش مانند خرس قهوه‌ای و پلنگ ایرانی است!

از طرفی به جهت اهمیت پوشش گیاهی متنوع منطقه، جنگلبانی هم وظیفه حفاظت از جنگل‌های منطقه در اطراف روستای «ناو» را به عهده گرفته است.

اجاره خانه‌های روستایی خلخال به اسالم

در زمان پیمایش مسیر از اندبیل تا روستای ناو، پیشنهاد می‌کنم حداقل یک شب اقامت در این منطقه زیبا را پیش‌بینی کنید. این اقامت می‌تواند به صورت کمپ در دل جنگل باشد.

یا این که به صورت اجاره خانه در روستای ناو یا منطقه دریابین باشد. در سال‌های گذشته به جهت برگزاری تورهای متعدد، تعداد اقامتگاه‌های روستایی مسیر زیاد شده است که البته امکانات اولیه اقامتی را دارند.

با رسیدن به روستای ناو به جاده خاکی کوهستانی و نیسان‌رو دسترسی دارید! این بدان معنی است که می‌توانید ادامه مسیر را سوار بر نیسان‌های اجاره‌ای طی کنید.

اما اگر می‌خواهید زیبایی‌های مسیر جنگلی در کنار رودخانه را لمس کنید، هم‌چنان به پیمایش ادامه دهید که واقعا ارزشش را دارد.

رطوبت و بوی دریا در دریابین

به دریابین می‌رسیم که به قول یکی از اهالی از آنجایی‌که بوی دریا از این منطقه حس می‌شود به این نام معروف شده است! راست می‌گفت؛ اینجا شرجی دریا کاملا حس می‌شود.

دریابین چند کلبه چوبی و کافه محلی با حال و هوای گیلان دارد. خرید مایحتاج ادامه مسیر را می‌توانید اینجا انجام دهید یا حتی در کلبه‌ها اقامت داشته باشید.

تا اینجا هستید حتما آبشار زیبای دریابین اسالم رو هم ببینید که رفت و برگشت آن از کنار استخر پرورش ماهی حدود یک ساعت زمان نیاز دارد.

بعد از دریابین، مسیر کاملا جنگلی میشه و رودخانه ناو راهنمای شما خواهد بود. البته که به دلیل شسته‌شدن بخش‌هایی از پاکوب کنار رودخانه به دلیل سیلاب، هم‌چنان حضور راهنمای محلی ضروری است.

انتهای مسیر طبیعت‌گردی خلخال به اسالم، روستای لاکه‌تاشون است که تا شهر اسالم ۱۰کیلومتر فاصله دارد.

لاکه‌تاشون در کنار جاده معروف اسالم به خلخال قرار گرفته که آسفالته است.

درختان کهنسال مسیر حیرت‌انگیزند. به قطر این درخت دقت کنید! امیدوارم به این زودی‌ها صدای اره برقی‌هایی که ما شنیدیم به گوش این پیر کهنسال نرسه.

در اولین تجربه پیمایش خلخال تا اسالم در سال ۸۹، میهمان دوستان و البته بهتره بگم زوج‌های سنگ‌نورد کرجی بودم. این برنامه برای من خیلی سخت اجرا شد چرا که با دل‌درد شدید مجبور بودم کل مسیر رو کوله‌کشی کنم. بعدها معلوم شد که این درد مربوط به آپاندیس بوده!!

در ویدئو زیر بخش‌های زیبای مسیر طبیعت‌گردی اسالم به خلخال رو فیلم گرفتم. امیدوارم ببینید و لذت ببرید.

* عکس‌ها را در سفرهای متعدد از چهار فصل مسیر خلخال به اسالم گرفتم.